Tijdens een excursie met Vlaamse plantensociologen is, in zijn geliefde Govelin, Fred Bos overleden. Hier ontdekte hij vele jaren geleden akkers vol roggelies, waarvan hij de betekenis met groot succes bij de lokale bevolking en autoriteiten onder de aandacht wist te brengen, met onder andere de befaamde jaarlijkse Lilientage tot gevolg. En iedere zomer, tijdens de bloeiperiode van de lelies, leidt Fred hier mensen rond, onderzoekers en natuurbeschermers. Dit alles gericht op de aandacht voor en het behoud van deze bijzondere soort. Die op het beroemde drieluik Het laatste oordeel van Hans Memling staat afgebeeld aan de voet van de trap naar de hemelpoort, als laatste plant die je op aarde te zien krijgt. Wie aan Fred Bos denkt, denkt aan roggelies: Fred wás de Roggelelie. De plant kende geen betere ambassadeur. Zelfs de naam Roggelelie danken we aan Fred, die deze van zijn vader had gehoord; voordien stond de plant bekend als Oranjelelie. Fred heeft afgelopen najaar nog uitgebreid over de Roggelelie verteld tijdens de Dag van het Levend Archief. Tijdens de excursie was Fred kortademig en voelde hij zich verzwakt, waarop de groep besloot een ziekenauto te bellen, die hem naar het ziekenhuis in het nabijgelegen Dannenberg heeft gebracht. Hier is Fred ’s nachts aan de gevolgen van een longembolie verdwenen. We schrijven 30 juni 2025. De avond ervoor keek Fred uit over de akkers met Roggelelie, met de verzuchting: “Dit nemen ze mij in ieder geval niet meer af”. Inderdaad, gestorven in het harnas. Het tragische voorval doet denken aan het overlijden van Eli Heimans, die zich tijdens een geologische excursie in het Duitse Gerolstein (in 1915) niet lekker voelde en in de nacht overleed. De avond ervoor stuurde hij nog een kaart naar zijn vrouw in Amsterdam om te vertellen dat het zo warm en vermoeiend was, en dat hij misschien eerder naar huis zou komen. We kunnen Fred geen grotere eer bewijzen dan er samen voor te zorgen dat deze iconische plant als inheemse akkerplant voor ons land behouden blijft.
Joop Schaminée
Fred Bos in zijn geliefde Govelin tijdens de Roggelelie-excursie met Vlaamse plantensociologen op 28 juni 2025, kort voor zijn overlijden, hier samen met Annelies Jacobs.